Toon, een heel gewone naam. Niet alleen mijn vader heette zo, maar mijn oudste zoon ook, zoals velen in onze (grote) familie vóór hen die naam droegen. Maar toch is het ook een bijzondere naam, want in Sittard is er eigenlijk natuurlijk maar één Toon, die op vele manieren, als cabaretier, auteur, dichter, verhalenverteller, schilder en zo veel meer de juiste ‘toon’ kon raken. Groots als geen ander, als de kleinkunstenaar die hij was. Alsof stadsarchivaris beheer ik sinds een aantal jaren zijn oudst bewaard gebleven revues, welke hij als puber al schreef. Je ziet de latere typetjes er al in doorschemeren, al herkende je er in de jaren 1930 nog wel echte personen in als Chamberlain, Gandhi en die enge man met dat kleine snorretje. Later werd hij juist beroemd omdat zijn personages zo waren ‘ontworpen’ dat we er onszelf, onze oom of tante, buurman of buurvrouw in konden herkennen. En of het nu de oudste aantekenschriftjes zijn, of de ook bij ons bewaarde honderden geluids- en beeldbanden, meer nabij kun je eigenlijk niet komen bij dit ikoon!
Mijn helaas reeds heel lang geleden overleden moeder zou trots zijn! Haar zoon die archiefmateriaal van Toon mag beheren! Zij was een enorme fan van hem. Ikzelf ook overigens.
Die keer dat mijn vrouw en ik hem voor het laatst zagen, in onze eigen Sittardse schouwburg was onvergetelijk. Alleen al door op te komen kreeg hij een minutenlang welkomstapplaus en niet alleen wij hadden tranen in de ogen staan. Ik ben dus blij dat de schouwburg is omgedoopt tot Toon Hermanstheater, want net zo goed als het Toon Hermanshuis zijn kwetsbare kant toont en de (24!) geheime tuinen mede het veelzijdige verhaal van Toon vertellen hoort de vrolijke lach en ‘laemmakerie’ van Toon bij de stad. In het theater ‘condenseert’ deze vrolijkheid, met op zijn tijd de noodzakelijke traan. Proficiat!!
